بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، یکشنبه ۲۵ آذر در پیامی ویدیویی ضمن تاکید بر ضرورت «تغییر چهره خاورمیانه» اعلام کرد تحولات یک سال اخیر، قدرت اسرائیل را به رخ جمهوری اسلامی و گروههای نیابتی آن در خاورمیانه کشیده است.
او در این پیام گفت: «سال گذشته اعلام کردم که چهره خاورمیانه را تغییر خواهیم داد، و اکنون در حال انجام این کار هستیم. سوریه دیگر آن سوریه سابق نیست، لبنان دیگر آن لبنان سابق نیست، غزه دیگر آن غزه سابق نیست و ایران، رهبر این محور هم دیگر آن ایران سابق نیست و قدرت بازوی ما را احساس کرده است.»
نتانیاهو با اشاره به تحولات اخیر سوریه افزود اسرائیل «هیچ علاقهای» به درگیری با سوریه ندارد و سیاست اسرائیل در قبال این کشور بر اساس «واقعیتهای موجود در میدان» تعیین میشود.
در روزهای اخیر، حملات اسرائیل به اهداف نظامی در سوریه واکنشهای فراوانی را به دنبال داشته است.
دولت موقت سوریه ۲۴ آذر با ارسال نامهای به شورای امنیت سازمان ملل متحد، از اسرائیل به دلیل حملات مکرر پس از سقوط حکومت بشار اسد شکایت کرد.
نتانیاهو در ادامه پیام خود به رویکرد «خصمانه» حکومت پیشین سوریه در قبال اسرائیل پرداخت و یادآور شد: «سوریه بارها به ما حمله کرده و به دیگران اجازه داده از خاک خود به ما حمله کنند. همچنین به ایران اجازه داده از طریق خاک خود حزبالله را مسلح کند.»
او تاکید کرد اسرائیل به سوریه اجازه نخواهد داد بار دیگر چنین اقداماتی را انجام دهد و به همین دلیل، در روزهای اخیر «مجموعهای از اقدامات فشرده» را با هدف «خنثی کردن تهدیدات احتمالی از سوی سوریه و جلوگیری از تسلط عناصر تروریستی در نزدیکی مرزهای خود» به انجام رسانده است.
نخستوزیر اسرائیل افزود: «طی چند روز، تواناییهایی را که رژیم اسد طی دههها ایجاد کرده بود، نابود کردهایم. همچنین مسیرهای تامین سلاح از طریق سوریه به حزبالله را هدف قرار دادهایم.»
نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله لبنان، ۲۴ آذر در یک سخنرانی تلویزیونی اذعان کرد این گروه پس از سرنگونی بشار اسد «مسیر تامین تدارکات نظامی خود از طریق سوریه» را از دست داده است.
قاسم ابراز امیدواری کرد «حاکمان جدید سوریه اسرائیل را بهعنوان دشمن ببینند و روابط خود را با آن عادی نکنند.»
نتانیاهو در ادامه پیام خود گفت سخنان دبیرکل حزبالله درباره از دست رفتن مسیر تامین تسلیحات در سوریه «گواه دیگری است بر ضربه شدیدی که به کل محور ایران وارد کردیم».
او اضافه کرد اسرائیل خود را به جلوگیری از مسلح شدن مجدد حزبالله متعهد میداند و از این «آزمون طولانیمدت» سربلند بیرون خواهد آمد.
ناظران تحولات اخیر سوریه را ضربهای به نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی میدانند و معتقدند پایان پنج دهه حکومت خاندان اسد بر سوریه توازن قدرت در خاورمیانه را تغییر خواهد داد.
روزنامه الاخبار، نزدیک به حزبالله، ۲۵ آذر گزارش داد تحریر شام، گروه حاکم بر دمشق، به گروههای فلسطینی مسلح در سوریه، از جمله حماس و جهاد اسلامی، دستور داده سلاحهای خود را زمین بگذارند، تشکیلات نظامی را منحل و پایگاههای آموزشی را تعطیل کنند.
بر اساس این گزارش، تحریر شام به این گروهها اعلام کرده میتوانند فعالیتهای خیریه و سیاسی خود را تحت نظارت دولت سوریه انجام دهند اما اجازه ندارند از خاک سوریه بهعنوان گذرگاه یا پایگاهی برای اقدامات نظامی علیه اسرائیل استفاده کنند.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، ۲۱ آذر سقوط بشار اسد را «محصول یک نقشه مشترک» آمریکایی و اسرائیلی خواند و گفت سوریه از مخالفان پس گرفته میشود.
نتانیاهو همچنین از گفتوگوی خود با دونالد ترامپ، رییسجمهوری منتخب آمریکا، خبر داد و گفت در این تماس «بسیار دوستانه، گرم و مهم»، درباره «ضرورت پیروزی اسرائیل» و تلاشها برای آزادی گروگانهای در بند حماس بحث و تبادل نظر صورت گرفت.
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد. در سوی دیگر، گروههای مورد حمایت جمهوری اسلامی، از جمله حزبالله لبنان و حوثیهای یمن، در حمایت از حماس وارد این مناقشه شدند و درگیریهای شدید و مرگبار در طول بیش از یک سال گذشته، منطقه را به بیثباتی کشانده است.